بررسی برخی شاخص های فیزیولوژیک و بیوشیمیایی ارقام کلزا تحت تأثیر تنش خشکی

خشکی یکی از عوامل محیطی مهم محدود کننده تولید محصولات زراعی در دنیا است. به منظور ارزیابی برخی صفات فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی ارقام کلزا تحت تأثیر تنش خشکی، آزمایشی به‏ صورت کرت های خردشده در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در 3 تکرار، از زمان انتهای گلدهی تا پر شدن دانه (مدت 26 روز) انجام شد. فاکتور اصلی تنش خشکی در دو سطح تنش و شاهد (به ترتیب با 160 و 80 میلیمتر تبخیر از تشتک تبخیر) و فاکتور فرعی ارقام در سه سطح: 1-  billy2- adriana و 3- tassilo بودند. صفات محتوای نسبی آب، هدایت روزنه ای، پرولین و قند کل 7 ، 12 و 26 روز پس از قطع آبیاری اندازه‏گیری شدند. نتایج نشان داد که تنش در زمان گلدهی (7 روز پس از تنش) باعث کاهش محتوای نسبی آب، هدایت روزنه ای و قند کل و افزایش پرولین شد. تنش در مرحله خورجین دهی (12 روز پس از تنش) و پر شدن دانه (26 روز پس از تنش) باعث کاهش محتوای نسبی آب و هدایت روزنه ای و افزایش پرولین و قند کل شد. عملکرد دانه و اجزای آن پس از رسیدگی کامل گیاه اندازه گیری شدند. تنش از مرحله گلدهی باعث کاهش عملکرد دانه و اجزای آن شد اما کاهش در وزن هزار دانه معنی دار نبود. بیشترین و کمترین عملکرد دانه به ترتیب در ارقام adriana با 2814 در شرایط شاهد و tassilo با 994/4 کیلوگرم در هکتار در شرایط تنش بود. با توجه به نتایج، رقم adriana عملکرد بهتری در شرایط تنش از خود نشان داد و کاشت این رقم در مناطق خشک توصیه می شود.